แชร์

คาร์บอนเครดิตคืออะไร ส่งผลดีอย่างไรต่อภาคธุรกิจไทย

ภาวะโลกร้อน กลายเป็นภาวะวิกฤตที่ไม่สามารถมองข้ามได้ในปัจจุบัน นานาประเทศทั่วโลกจึงต้องหาแนวทางการแก้ไขปัญหานี้อย่างจริงจัง โดยเฉพาะภาคอุตสาหกรรมต่างๆ ที่เป็นหนึ่งในธุรกิจที่สร้างก๊าซเรือนกระจกมากที่สุด

บทความนี้ PTT ExpresSo จะพาคุณมารู้จักกับ คาร์บอนเครดิต หนึ่งใน Solution เพื่อลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากอุตสาหกรรมต่างๆ อย่างยั่งยืน มาดูกันว่าสิ่งนี้คืออะไร? และสถานการณ์คาร์บอนเครดิตในประเทศไทยนั้นเป็นอย่างไรบ้าง

คาร์บอนเครดิตคืออะไร
ก่อนที่เราจะรู้จักว่า คาร์บอนเครดิต คืออะไร เราต้องทำความเข้าใจกันก่อนว่า สถานการณ์ภาวะโลกร้อนในปัจจุบันนั้นเข้าขั้นวิกฤต ด้วยเหตุนี้ นานาประเทศทั่วโลกจึงร่วมประชุมและประกาศใช้ อนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (UNFCCC) บนพิธีสารเกียวโต

โดยอนุสัญญานี้ว่าด้วยการกำหนดให้ประเทศอุตสาหกรรมลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ป้องกันไม่ให้ชั้นบรรยากาศถูกทำลายด้วยฝีมือมนุษย์ไปมากกว่านี้ เพื่อลดผลกระทบของภาวะโลกร้อน และฟื้นฟูระบบภูมิอากาศ

ด้วยเหตุนี้ องค์กรหรืออุตสาหกรรมใดที่ประกอบธุรกิจและมีการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ หรือก๊าซเรือนกระจกออกมามากกว่าโควตาที่กฎหมายกำหนด จำเป็นจะต้องจ่ายเงินซื้อ คาร์บอนเครดิต ถึงจะสามารถปล่อยก๊าซออกมาเกินกว่ากำหนดได้

คาร์บอนเครดิตได้มาจากไหน
คาร์บอนเครดิตนั้นจะถูกสร้างขึ้นโดยกิจกรรมต่างๆ ที่สามารถดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์ได้ อย่างเช่น การปลูกต้นไม้ ซึ่งจะนำไปคำนวณคาร์บอนเครดิตโดยการวัดความสูง เส้นรอบวง และพันธุ์ของต้นไม้ เพื่อนำไปคำนวณคุณสมบัติในการดูดซับก๊าซเรือนกระจก และแปลงออกมาเป็นเครดิตนั่นเอง

การคำนวณนั้นจะถูกดำเนินการโดยองค์กรเฉพาะทางของแต่ละประเทศ สำหรับไทยจะเป็นหน้าที่ของ องค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก (อบก.) เป็นผู้รับเรื่องในการคำนวณ

โดยการสร้างคาร์บอนเครดิตเพื่อขายนั้น ไม่ได้เฉพาะเจาะจงว่าจะต้องเป็นธุรกิจใดธุรกิจหนึ่งเท่านั้น แต่ใครก็สามารถทำได้ แม้แต่กิจกรรม CSR ปลูกต้นไม้ก็สามารถนำไปคำนวณเครดิตเพื่อขึ้นทะเบียนขายได้เช่นกัน

การซื้อขายคาร์บอนเครดิต
เมื่อได้ทราบกันไปแล้วว่าคาร์บอนเครดิตนั้นถูกสร้างขึ้นมาอย่างไร ทีนี้เรามารู้จักกับแหล่งซื้อขายคาร์บอนเครดิต หรือเรียกกันว่า ตลาดคาร์บอนเครดิต (Carbon Market) ซึ่งถูกแบ่งออกเป็น 2 ประเภทด้วยกัน ดังนี้

ตลาดคาร์บอนเครดิตของทางการ หรือภาคบังคับ (Mandatory Carbon Market)
ตลาดคาร์บอนเครดิตของทางการ หรือภาคบังคับ จะมีหน่วยงานของรัฐบาล และคณะกรรมการกลางอย่าง UNFCCC เข้ามาเป็นคนควบคุมปริมาณการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ขององค์กรต่างๆ อย่างเข้มงวด รวมไปถึงเป็นผู้ดำเนินการซื้อขายแลกเปลี่ยนคาร์บอนเครดิตให้กับอุตสาหกรรมต่างๆ ด้วยเช่นกัน

โดยตลาดคาร์บอนของทางการส่วนใหญ่จะบังคับใช้ในประเทศที่พัฒนาแล้ว หรือประเทศกำลังพัฒนาที่มีอัตรารายได้สูง
ตลาดคาร์บอนเครดิตภาคสมัครใจ (Voluntary Carbon Market)
ตลาดคาร์บอนเครดิตภาคสมัครใจ คือ ตลาดซื้อขายคาร์บอนเครดิตที่ยังมีผู้ซื้อขายไม่มากนัก แม้จะมีหน่วยงาน หรือองค์กรคอยดูแลการแลกเปลี่ยน แต่ภาคอุตสาหกรรมในประเทศเหล่านี้จะยังไม่ได้บังคับใช้กฎหมายควบคุมปริมาณก๊าซเรือนกระจก ซึ่งจะเป็นการซื้อขายคาร์บอนเครดิตกันด้วยความสมัครใจเอง

ซึ่งประเทศไทยเองก็อยู่ในตลาดคาร์บอนเครดิตแบบสมัครใจเช่นกัน โดยจะอยู่ในความดูแลของ องค์การบริหารก๊าซเรือนกระจก (อบก.) เป็นผู้ควบคุมการซื้อขาย

สถานการณ์ตลาดคาร์บอนเครดิตในประเทศไทย
ปัจจุบันผู้ที่เข้าร่วมการซื้อขายคาร์บอนเครดิตในประเทศไทยนั้น จะอยู่ภายใต้โครงการ T-VER (Thailand Voluntary Emission Reduction Program) คือ โครงการลดก๊าซเรือนกระจก ที่องค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจกพัฒนาขึ้นเพื่อส่งเสริมและสนับสนุนให้ทุกภาคส่วน มีส่วนร่วมในการลดก๊าซเรือนกระจกในประเทศไทยโดยความสมัครใจ

โดยการสร้างคาร์บอนเครดิตภายใต้โครงการ T-VER นั้น จะมีการกำหนดหลักเกณฑ์ตาม ระเบียบวิธีการในการลดก๊าซเรือนกระจก (Methodology) โดย อบก. ซึ่งสามารถอ่านรายละเอียดได้ที่นี่

แม้ว่าตลาดซื้อขายคาร์บอนเครดิตในไทยจะยังมีผู้ทำการซื้อขายไม่มากนัก แต่หากดูจากสถิติแล้ว แนวโน้มของตลาดคาร์บอนเครดิตในประเทศไทยนั้นเรียกได้ว่ามีอัตราการเติบโตที่น่าสนใจเป็นอย่างมาก โดยเห็นได้ชัดว่ามีราคา และปริมาณการซื้อขายที่เติบโตขึ้นในทุกๆ ปี ดังนี้

ปี 2560 ราคา 30.06 บาทต่อตันคาร์บอนไดออกไซด์
ปี 2561 ราคา 21.37 บาทต่อตันคาร์บอนไดออกไซด์
ปี 2562 ราคา 24.71 บาทต่อตันคาร์บอนไดออกไซด์
ปี 2563 ราคา 25.76 บาทต่อตันคาร์บอนไดออกไซด์
ปี 2564 ราคา 34.34 บาทต่อตันคาร์บอนไดออกไซด์
ปี 2565 ราคา 76.98 บาทต่อตันคาร์บอนไดออกไซด์

ข้อมูลอ้างอิงจาก อบก. http://carbonmarket.tgo.or.th/ (24 พฤศจิกายน 2565)

นอกจากนี้ ประเทศไทยยังได้เข้าร่วมภาคี กรอบอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ สมัยที่ 26 (COP26) ในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2564 และประกาศเป้าหมายสู่ ความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutral) ภายในปี 2593

รวมไปถึงยังตั้งเป้า การปล่อยก๊าซเรือนกระจกเป็นศูนย์ (Net Zero Emission) ภายในปี 2608 อีกด้วย โครงการ T-VER จึงนับเป็นก้าวแรกที่มีความสำคัญเป็นอย่างมากในการไปให้ถึงเป้าหมายเหล่านี้

ReAcc ผู้ให้บริการขายคาร์บอนเครดิตในประเทศไทย
บริษัท ReAcc (รีแอค) จำกัด หนึ่งในบริษัทในเครือของ PTT ซึ่งเป็นผู้ให้บริการ Platform ซื้อ-ขายพลังงานหมุนเวียนผ่านระบบ Blockchain ซึ่งรวมไปถึงการรับซื้อ คาร์บอนเครดิต เพื่อนำไปขายต่อให้กับองค์กร หรือหน่วยงานที่ต้องการเช่นกัน

โดย ReAcc เป็น Platform ที่ให้บริการแบบ One Stop Service ที่จะทำการจัดหาผู้ผลิตพลังงานสะอาด และจัดหาผู้ที่ต้องการซื้อให้อย่างเสร็จสรรพ โดยมุ่งหวังให้ชุมชน และผู้ผลิตพลังงานระดับท้องถิ่นสามารถเข้าถึงผู้ซื้อที่มีคุณภาพได้ง่ายดายยิ่งขึ้น ทั้งภายในประเทศและต่างประเทศ

ซึ่งเป้าหมายของ ReAcc คือ ขับเคลื่อนประเทศไทยเข้าสู่ ความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality) และ ปล่อยก๊าซเรือนกระจกเป็นศูนย์ (Net Zero GHG Emission) และผลักดันให้ผู้ประกอบการในประเทศไทยและภูมิภาคอาเซียนหันมาผลิตและใช้ไฟฟ้าจากแหล่งพลังงานหมุนเวียนมากยิ่งขึ้น

อ่านเรื่องราวของ ReAcc ต่อได้ที่ Website ReAcc.io

สรุป
แม้ว่าการซื้อขายคาร์บอนเครดิตจะช่วยลดปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกลงได้ แต่ก็มีเสียงวิพากษ์วิจารณ์ไม่น้อยว่าเป็นโครงการที่มีช่องโหว่มาก และอุตสาหกรรมต่างๆ ที่ไม่ซื่อสัตย์นั้นสามารถหลบเลี่ยงการบอกปริมาณก๊าซเรือนกระจกที่ปล่อยออกมาจริงๆ ได้

อย่างไรก็ตาม แนวโน้มของตลาดคาร์บอนเครดิตในประเทศไทยนั้นเรียกได้ว่าอยู่ในแนวโน้มที่ดีมากๆ เลยทีเดียว นับว่าเป็นสัญญาณที่ดีเป็นอย่างมากที่เห็นภาคอุตสาหกรรมไทยให้ความตื่นตัวในเรื่องของสิ่งแวดล้อม

ติดตามข่าวสารและคอนเทนต์ดี ๆ เกี่ยวกับเทคโนโลยี ธุรกิจ และสิ่งแวดล้อมที่คุณไม่ควรพลาด ได้ที่ Facebook PTT ExpresSo

Ref: